KAVERNÖZ HEMANJİOM NEDİR?

Kavernöz Hemanjiom (Kavernom) genellikle beyinde, nadiren de omurilikte yerleşen bir damarsal bozukluktur. Çoğu defa boyutları küçüktür. Ama nadiren çok büyük boyutlara ulaşabilir. Genellikle tek bulunur ama nadir olmayarak çok sayıda da görülebilir. Zaman içinde boyutları artabilir. Bunun iki nedeni olabilir. Ya damarsal bozukluğu oluşturan hücrelerde çoğalma ve yeni kompartmanlar gelişmesi söz konusudur ya da küçük kanamalara yol açarak büyümektedir. Mikroskop altında yapıları incelendiğinde, içi kan ile dolu ince duvarlı odacıklardan oluştuğu görülür. 

KAVERNÖZ HEMANJİOM BİR TÜMÖR MÜDÜR?

Zaman içinde boyutları büyümekle birlikte bilinen anlamda bir tümör değildir.

NEREDE GELİŞİR?

Beynin her yerinde, beyincikte, omurilik soğanında ve omurilikte gelişebilir.

NE TİP YAKINMALARA YOL AÇAR?

Yakınmaların ne olacağı, kavernomun nerede yerleştiğine bağlıdır. Yerleşim yerine göre kavernomalar iki gruba ayrılabilir. İlk grup beynin yüzeyel kısımlarına yerleşenlerdir. İkinci grup ise beynin ve omurilik soğanının derin kısımlarına yerleşenlerdir.

Yüzeyel kavernomalar;

Bunlar bazen hiçbir belirti vermezler. Başağrısı, kaza geçirme gibi herhangi bir nedenle çekilen beyin tomografisi veya MR gibi incelemelerle rastlantısal olarak saptanırlar. Belirti verenlerde ise en sık görülen yakınma epileptik nöbet geçirmedir. Bunun nedeni kavernomadan gelişen küçük mikro kanamaların beyinde yaratacağı iritasyona bağlı anormal elektrik aktivitesidir.

Bazen bu kanamalar daha büyük miktarda olur. Bu durumda beyin kanamasına ait belirtiler (Bayılma, koma, felç gibi) ile kendini gösterir.

Derin ve omurilik soğanı yerleşimli kavernomalar;

Bunlar daha farklı belirtilerle hastaları hastaneye getirirler. Beynin derin bölgelerinde çok sayıda önemli çekirdek ve hayati fonksiyonlarla ilgili bölgeler vardır. Bu nedenle kavernomadan gelişen kanama çok alevli klinik belirtilere yol açabilir. Bilinç kaybı, koma, felç, konuşma bozukluğu gibi belirtiler daha sık görülür. Omurilik soğanında yerleşen kavernomalar yürüme bozukluğu, çift görme denge kaybına yol açabilir. Beyincikte yerleşenler de yine denge kaybı, baş dönmesi ve yürüme bozukluğu yapabilir.

KANAMA RİSKİ NEDİR?

Genellikle kanama riski düşüktür. Kanama olduğunda da genellikle küçük kanamalar oluşur. Ama bir kez belirti yaratacak kadar büyük kanama olduysa ileriki zamanda yeniden kanama olması riski artar.

NE ZAMAN TEDAVİ EDİLİRLER?

KANAMA

Eğer küçük miktarda kanama bir yüzeyel yerleşimli kavernomada geliştiyse genellikle MR ile takip edilir. Kavernomanın büyüyüp büyümediği kontrol edilir. Eğer kanama büyükse genellikle kanama ve buna neden olan kavernoma birlikte ameliyat ile çıkartılır.

Eğer kanama küçükse ama kavernoma beynin önemli bir bölgesinde ise bu hastalarda ameliyat edilerek bunun çıkartılması önerilir. Burada kavernomun yerleştiği bölgeye ve cerrahi girişimin risklerine göre karar vermek gerekir. Bazen kavernoma o kadar önemli bir derin bölgede yerleşir ki cerrahi girişim çok riskli olabilir. Bu durumda cerrahı dışı tedavi seçenekleri tartışılmalıdır.

EPİLEPSİ

Kavernomalar çok da nadir olmayarak epileptik nöbetlere neden olabilir. Bu hastalarda EEG çekilerek nöbetlerin nedeni ve ciddiyeti ortaya çıkarılır. Hastaların çoğunda epilepsi ilaçlarla kontrol altına alınabilir. Bunlarda cerrahi işleme gerek kalmayabilir. Eğer ilaçlar nöbetlere engel olamıyorsa veya ilaçların yan etkileri çok rahatsız edici ise bu durumda yine cerrahi girişime gerek duyulur. Ameliyatta hem kavernoma hem de kanamalar nedeni ile etrafında oluşmuş olan bozuk dokular çıkarılır.

TANI NASIL KONUR?

BEYİN TOMOGRAFİSİ

Genellikle ilk yapılan tetkik budur. Kanamayı çok iyi gösterir.

MR

Kavernomlar MR’da çok tipik bir görüntü sergilerler. Bu nedenle tanıları kolaydır. Etraflarında oluşan eski kanamalara bağlı bozuk beyin dokusu da çok ayrıntılı olarak görülebilir.

CERRAHİ

Bazen büyük kanamaların boşaltılması nedeni ile yapılan ameliyattan sonra patolojik inceleme yapıldığında, kanamanın nedeninin bir kavernoma olduğu saptanabilir.

TEDAVİ

Genellikle önerilen tedavi yolu kraniotomi denilen ameliyat yöntemidir. Bazen ameliyat ile tedavinin riski yüksekse Gamma Knife Radyocerrahisi de uygulanır.